Tempo codziennego życia z każdym rokiem wzrasta. Coraz to nowe obowiązki, natłok codziennych spraw – nawet osoba o najspokojniejszym usposobieniu nie uniknie sytuacji stresowych. Są one na stałe wpisane w nasze życie. Stres może powodować wiele dolegliwości, także ze strony układu pokarmowego. Czy wzdęcia są jedną z nich?
Czy stres może powodować wzdęcia?
Przewlekły lub nagły stres mogą prowadzić do powstawania wzdęć na dwa sposoby.
Pierwszy z nich wynika z mechanizmów, które uruchamiają się w ciele na skutek odczuwania stresu. Stres ma za zadanie wprowadzić ciało w tryb „walki bądź ucieczki”. To ewolucyjny proces, który miał na celu umożliwić zwalczanie zagrożenia lub skuteczną oddalenie się od niego. Wydzielane przez organizm hormony stresu – kortyzol, adrenalina i noradrenalina powodują przyspieszenie akcji serca, rozszerzenie naczyń krwionośnych, poszerzenie źrenic. Wszystko to ma na celu przygotować organizm do wysiłku związanego z walką bądź ucieczką. Jednocześnie ulegają spowolnieniu wszystkie procesy, które nie są w tym momencie istotne – również proces trawienia. Jeśli zatem stres jest długotrwały, treść pokarmowa zaczyna zalegać w jelitach, co powoduje produkcję zwiększonej ilości gazów, ze względu na wydłużone procesy fermentacji i rozkładu pokarmu.
Drugi sposób, w jaki przewlekły stres przyczynia się do powstawania wzdęć, to jego wpływ na styl życia. Zaburza on rytm dobowy, sprawiając, że sen jest krótki przerywany i kiepskiej jakości. Często wiąże się również z jedzeniem w pośpiechu o nieregularnych porach, a posiłki są byle jakie, o niskiej wartości odżywczej.
To samo w sobie powoduje zwiększoną produkcję gazów, często jednak dochodzi do tego strach i wstyd przed ich oddawaniem. Gazy są wciąż tematem tabu, a w towarzystwie powodem do śmiechu, dlatego osoby cierpiące na ich nadprodukcję często powstrzymują się od puszczania wiatrów, przez co gazy kotłują się w jelitach, powodując wzdęcia i dyskomfort z nimi związany.
Jak ograniczyć wzdęcia?
Sposoby na wzdęcia powstałe na skutek stresu są podobne, jak w przypadku wzdęć o innych przyczynach.
Po pierwsze, należy zwrócić uwagę na dietę:
- ograniczyć produkty wzdymające – tj. warzywa kapustne, rośliny strączkowe, cebulę, produkty pełnoziarniste oraz napoje gazowane i żywność wysokoprzetworzoną,
- kultura jedzenia – jedzenie bez pośpiechu i dokładne przeżuwanie posiłków pomagają poprawić tempo trawienia,
- zioła przeciw wzdęciom – herbatki z kopru, mięty czy szałwi działają przeciwwiatrowo i łagodząco.
Należy również zadbać o codzienną aktywność fizyczną – w stanach podwyższonego kortyzolu należy jednak pamiętać o tym, że wycieńczające ćwiczenia tylko podniosą poziom tego hormonu. Dlatego warto postawić na spokojny spacer lub relaksującą jogę, pilates i inne niezbyt obciążające aktywności.
Najlepszym sposobem na zmniejszenie wzdęć stresowych jest ograniczenie stresu. Ponieważ jednak codzienność wcale tego nie ułatwia, warto skorzystać z powyższych, prostych rad.
Bibliografia:
- PANIGRAHI, C. M. A., et al. Managing stress at the workplace. Journal of Management Research and Analysis, 2016, vol. 3, no 4, p. 154-160.
- COSTA-MATTIOLI, Mauro et WALTER, Peter. The integrated stress response: From mechanism to disease. Science, 2020, vol. 368, no 6489, p. eaat5314.
- CLERE, Nicolas. Stress et troubles digestifs. Actualités Pharmaceutiques, 2018, vol. 57, no 580, p. 43-46.
